Τι είναι το μέλασμα;
Το μέλασμα είναι μια συχνή δερματική πάθηση όπου εμφανίζονται καστανόχρωμες ή γκριζωπές περιοχές στο δέρμα του προσώπου. Το μέλασμα είναι πιο συνηθισμένο σε γυναίκες με σκουρόχρωμες επιδερμίδες με τάση να μαυρίζουν εύκολα και συχνά πρωτοεμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Συνήθως γίνεται πιο αισθητό το καλοκαίρι και βελτιώνεται κατά τους χειμερινούς μήνες.
Που οφείλεται το μέλασμα;
Η ακριβής αιτιολογία του δεν είναι πλήρως γνωστή, αλλά πιστεύεται πως οφείλεται στην περίσσεια μελανίνης, μιας χρωστικής που παράγεται από τα μελανοκύτταρα του δέρματος. Διάφοροι παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην πρόκληση μελάσματος όπως είναι η εγκυμοσύνη και η χρήση ορμονών όπως τα αντισυλληπτικά και οι θεραπείες ορμονικής αποκατάστασης. Πιο σπάνια, ιατρικές παθήσεις που επηρεάζουν το ορμονικό προφίλ (όπως θυρεοειδοπάθειες), ευθύνονται για το μέλασμα .
Είναι κληρονομικό το μέλασμα;
Το μέλασμα είναι συχνότερο σε γυναίκες της ίδιας οικογένειας αλλά δεν θεωρείται κληρονομικό.
Ποια είναι η κλινική εικόνα του μελάσματος ;
Το μέλασμα εμφανίζεται σαν επίπεδες σκουρόχρωμες περιοχές στο πρόσωπο συχνότερα στα μάγουλα, το μέτωπο, το άνω χείλος, τη μύτη και το πηγούνι. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί και σε άλλες περιοχές του σώματος που εκτίθενται στον ήλιο, όπως οι βραχίονες και ο λαιμός.
Πώς διαγιγνώσκεται το μέλασμα;
Η διάγνωση είναι σχετικά εύκολη από τον δερματολόγο, ο οποίος με τη βοήθεια ειδικής λάμπας θα καθορίσει το είδος του μελάσματος, το βάθος του και την ενδεδειγμένη θεραπεία κατά περίπτωση.
Μπορεί το μέλασμα να εξαφανιστεί πλήρως;
Προς το παρόν δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για το μέλασμα , αλλά υπάρχουν πολλές επιλογές που μπορεί να βελτιώσουν την εμφάνιση του. Ειδικά για το μέλασμα που εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια της κύησης μπορεί να εξαφανιστεί λίγους μήνες μετά τον τοκετό χωρίς θεραπεία αλλά υπάρχει πιθανότητα να επανεμφανιστεί σε επόμενη εγκυμοσύνη.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το μέλασμα ;
- Αντιηλιακή προστασία
Οι περιοχές του προσώπου με μέλασμα λόγω της έκθεσης στον ήλιο σκουραίνουν περισσότερο από το υπόλοιπο δέρμα με αποτέλεσμα το μέλασμα να φαίνεται εντονότερο σε μαυρισμένες επιδερμίδες.
Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να αποφύγετε την επιδείνωση του μελάσματος είναι η προστασία από τον ήλιο. Πρακτικά αυτό επιτυγχάνεται φορώντας ένα καπέλο με μεγάλο γείσο και μεγάλα γυαλιά ηλίου καθώς και με συχνή και σωστή εφαρμογή αντιηλιακού με μεγάλο δείκτη προστασίας (SPF 30 ή 50).
- Λευκαντικές Κρέμες
Η υδροκινόνη είναι μια ουσία που εμποδίζει τα μελανοκύτταρα του δέρματος να παράγουν μελανίνη και χρησιμοποιείται πολύ συχνά για τη θεραπεία του μελάσματος . Οι κρέμες υδροκινόνης μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό του δέρματος και άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες γι’ αυτό πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο υπό ιατρική καθοδήγηση. Άλλες ουσίες που είναι αποτελεσματικές για το μέλασμα μόνες τους ή σε συνδυασμό είναι η τρετονοΐνη, το αζελαϊκό οξύ, το ασκορβικό οξύ και το κοζικό οξύ που μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση του χρώματος της επιδερμίδας.
- Θεραπείες ιατρείου
Τα χημικά peelings βελτιώνουν το μέλασμα, προκαλώντας απολέπιση στις επιφανειακές στιβάδες του δέρματος όπου είναι συγκεντρωμένη η μελανίνη. Τα χημικά peelings πρέπει να εφαρμόζονται από έμπειρο δερματολόγο καθώς θα μπορούσαν να προκαλέσουν υπερμελάγχρωση, υπομελάγχρωση ή ακόμη και ουλές.
Η μικροδερμοαπόξεση (microneedling) είναι μια διαδικασία όπου μέσω της πρόκλησης πολλών μικροσκοπικών τρυπημάτων στο δέρμα με συγκεκριμένη ιατρική συσκευή επιτρέπεται στις λευκαντικές ουσίες να εισχωρήσουν βαθύτερα στο δέρμα.
Ορισμένοι τύποι λέιζερ αφαιρούν επιλεκτικά την επιφανειακή στοιβάδα του δέρματος που είναι συγκεντρωμένη η μελανίνη, ενώ άλλοι τύποι λέιζερ στοχεύουν απευθείας τα κύτταρα που παράγουν μελανίνη. Το αποτέλεσμα της θεραπείας με λέιζερ δεν είναι πάντοτε το επιθυμητό και εξαρτάται από την τεχνολογία του λέιζερ που χρησιμοποιείται σε κάθε περίπτωση, τον τύπο του μελάσματος και την εμπειρία του ιατρού.
- Νέες θεραπείες
Σε πρόσφατες μελέτες για το μέλασμα αποδείχθηκε η αποτελεσματική δράση του τρανεξαμικού οξέος (ουσία που χρησιμοποιείται στον περιορισμό της αιμορραγίας) στη βελτίωση της ομοιομορφίας χρώματος του δέρματος του προσώπου.