Τι είναι η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα;

Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα είναι μια συχνή, χρόνια  ή υποτροπιάζουσα μορφή δερματίτιδας που εντοπίζεται στις λιπαρές (σμηγματογόνες) ζώνες του δέρματος όπως το πρόσωπο, το τριχωτό της κεφαλής και το στέρνο.  Συνολικά επηρεάζει περίπου το 4% του πληθυσμού και η πιτυρίδα (η οποία είναι ήπια σμηγματορροϊκή δερματίτιδα του τριχωτού της κεφαλής) προβληματίζει  σχεδόν το ήμισυ όλων των ενηλίκων. Ξεκινά οποιαδήποτε στιγμή μετά εφηβεία και είναι ελαφρώς πιο συχνή στους άνδρες. Ακόμη και τα βρέφη μπορούν να έχουν ένα σύντομο επεισόδιο σμηγματορροϊκής δερματίτιδας στο τριχωτό της κεφαλής (νινίδα) και στην περιοχή της πάνας που συνήθως υποχωρεί μετά από μερικούς μήνες.

Που οφείλεται η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα;

Πιστεύεται ότι η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα προκαλείται από την υπερβολική αύξηση ενός ακίνδυνου μύκητα που ονομάζεται Malassezia και φυσιολογικά ζει στο δέρμα. Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα συνήθως δε συνδέεται με καμία υποκείμενη ασθένεια, ούτε είναι πάθηση μεταδοτική σε άλλους ανθρώπους. Η κούραση και το άγχος μπορεί μερικές φορές να προκαλέσουν έξαρση της σμηγματορροϊκής δερματίτιδας. Εκδηλώνεται πιο έντονα στο κρύο παρά σε ζεστό καιρό και δεν επηρεάζεται από τη διατροφή.

Ποια είναι η κλινική εικόνα της σμηγματορροϊκής δερματίτιδας;

Οι πάσχουσες περιοχές μπορεί να έχουν κνησμό, ερυθρότητα και καλύπτονται από παχιά λιπαρά λέπια. Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα συνήθως εντοπίζεται σε μία ή δύο περιοχές του σώματος, αλλά μερικές φορές μπορεί να είναι πιο εκτεταμένη. Οι πιο συνηθισμένες θέσεις εντόπισης είναι:

  • το τριχωτό της κεφαλής: η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα εκεί αναγνωρίζεται ως πιτυρίδα
  • το πρόσωπο: συχνά εντοπίζεται στα φρύδια και στα πτερύγια της μύτης και τα μάγουλα.Μπορεί επίσης να προσβληθούν και τα βλέφαρα (σμηγματορροϊκή βλεφαρίτιδα)
  • μέσα στα αυτιά και πίσω από τα πτερύγια των αυτιών
  • το στέρνο και η πλάτη
  • οι πτυχές του δέρματος: όπως το δέρμα κάτω από το στήθος και κάτω από την κοιλιά, οι μασχάλες και η βουβωνική χώρα

Πώς διαγιγνώσκεται η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα;

Η διάγνωση γίνεται με την κλινική εξέταση του εξανθήματος. Συνήθως δεν είναι απαραίτητη η λήψη βιοψίας δέρματος ή εξετάσεων αίματος. Εάν η σμηγματορροϊκή η δερματίτιδα είναι σοβαρή ή δεν ανταποκρίνεται στη θεραπεία τότε ο δερματολόγος μπορεί να παραγγείλει περαιτέρω εξετάσεις για να αποκλειστούν άλλες δερματικές παθήσεις που έχουν παρόμοια κλινική εικόνα.

Πώς αντιμετωπίζεται η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα;

Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα αντιμετωπίζεται με φαρμακευτικά σκευάσματα  που μειώνουν τον αριθμό των μυκήτων στο δέρμα. Αυτά περιλαμβάνουν αντιμυκητιασικές κρέμες και σαμπουάν, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν με ασφάλεια σε μακροχρόνια βάση.

Ήπιες κορτικοστεροειδείς κρέμες μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις εξάρσεις για σύντομα χρονικά διαστήματα. Επίσης, οι αναστολείς καλσινευρίνης , παρόλο που δεν έχουν πάρει έγκριση για την σμηγματορροϊκή δερματίτιδα, είναι αποτελεσματικοί στην μακροχρόνια ρύθμισή της.