Καθημερινά χάνουμε περίπου 50-100 τρίχες από το τριχωτό μας και αυτό μπορεί να ποικίλει ανάλογα με τη ρουτίνα λουσίματος και τις συνήθειες περιποίησης των μαλλιών μας. Φυσιολογικά τα μαλλιά μας ανανεώνονται με τέτοιο ρυθμό έτσι ώστε ο συνολικός αριθμός των τριχών στο κεφάλι μας να παραμένει σταθερός.
Τριχόπτωση εμφανίζεται όταν υπάρχει σημαντική αύξηση των τριχών που χάνουμε κάθε μέρα και ονομάζεται διάχυτη όταν αφορά όλο το τριχωτό της κεφαλής και όχι μόνο εντοπισμένες θέσεις. Αλωπεκία είναι ο ιατρικός όρος για την τριχόπτωση, που επηρεάζει μέχρι και το 50% των ανδρών και των γυναικών.
Η διάχυτη αλωπεκία μπορεί να ταξινομηθεί σε αναγενή ή τελογενή τριχόρροια ανάλογα με τη φάση του κύκλου ζωής των τριχών που πέφτουν και σε ανδρογενετικού τύπου αλωπεκία, όταν συνοδεύεται από λέπτυνση των τριχών και αντικατάσταση τους από χνούδι.
Είναι η πιο συνηθισμένη μορφή διάχυτης τριχόπτωσης. Οι ασθενείς μπορεί να παρατηρήσουν τούφες μαλλιών να πέφτουν κατά το χτένισμα μαλλιών ή τη διάρκεια του ντους και ενδέχεται να χαθούν 30-50% των μαλλιών του τριχωτού της κεφαλής.
Τα αίτια που προκαλούν την αυξημένη μετάπτωση των τριχών από την αναγενή στη τελογενή φάση είναι τα εξής:
- Τοκετός
- Σιδηροπενία
- Στερητικές δίαιτες
- Σοβαρή ασθένεια ή λοίμωξη
- Νόσος του θυρεοειδούς ( υπερθυρεοειδισμός ή υποθυρεοειδισμός )
- Νεφρική ή ηπατική νόσος
- Έντονο ψυχικό στρες
- Φαρμακευτικές ουσίες
Αναγενής τριχόρροια συμβαίνει όταν η αναγενής φάση διακόπτεται, προκαλώντας πρόωρο τερματισμό της ανάπτυξης των τριχών και απότομη πτώση των μαλλιών.
Η αναγενής τριχόρροια συνηθέστερα οφείλεται σε χημειοθεραπεία και η τριχόπτωση αρχίζει μία έως δύο εβδομάδες μετά την έναρξη της θεραπείας. Μπορεί να οδηγήσει σε 80-90% απώλεια των τριχών του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των φρυδιών και βλεφαρίδων.
Η ανδρογενετική αλωπεκία στους άνδρες, η γνωστή μας φαλάκρα, οφείλεται σε κληρονομικότητα και σχετίζεται με ευαισθησία των τριχών στα ανδρογόνα. Η τριχόπτωση στους άνδρες χαρακτηρίζεται στα αρχικά στάδια από αμφικροταφική αραίωση των μαλλιών και στα τελικά στάδια η αλωπεκία εξελίσσεται στο μέτωπο και την κορυφή του κεφαλιού.
Το πρότυπο της γυναικείας τριχόπτωσης έχει ισχυρή γενετική συνιστώσα, αλλά ο ρόλος των ανδρογόνων δεν είναι απόλυτα γνωστός ακόμη. Σύμφωνα με αυτό το πρότυπο, παρατηρείται λέπτυνση των τριχών σε ολόκληρη την κορυφή της κεφαλής με μεγαλύτερη αραίωση στη μέση γραμμή.
Η αλωπεκία συνήθως διαγιγνώσκεται κλινικά, από το ιστορικό και την εξέταση του τριχωτού της κεφαλής. Επιπλέον, εργαστηριακές εξετάσεις αίματος, δοκιμασία έλξης τριχών (pull test) τριχοριζόγραμμα και ενδεχομένως βιοψία τριχωτού μπορεί να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση.
Η θεραπεία και η πρόγνωση της αλωπεκίας εξαρτώνται από την αιτία που την προκαλεί.
Η τελογενής τριχόρροια υποχωρεί αυτόματα εντός τριών έως έξι μηνών από τη στιγμή που θα πάψει να δρα ή θα διορθωθεί ο αιτιολογικός παράγοντας και η πυκνότητα των τριχών επανέρχεται στην αρχική. Συγκεκριμένη θεραπευτική αγωγή συνήθως δεν είναι απαραίτητη .
Η αναγενής τριχόρροια συνήθως υποχωρεί μετά την ολοκλήρωση της χημειοθεραπείας και πρόκληση μόνιμης αλωπεκίας είναι σπάνια.
Οι θεραπείες για την ανδρογενετικού τύπου αλωπεκία στους άνδρες και τις γυναίκες θα πρέπει να συνεχίζονται για μεγάλα χρονικά διαστήματα γιατί επί διακοπής η τριχόπτωση επανέρχεται. Οι θεραπείες περιλαμβάνουν:
- Τοπική εφαρμογή μινοξιδίλης και για τα δύο φύλα – τα αποτελέσματα της αγωγής για την επιβράδυνση της τριχόπτωσης αξιολογούνται μετά από περίπου 6-12 μήνες συνεχούς χρήσης
- Φιναστερίδη από του στόματος – χρησιμοποιείται για την αλωπεκία στους άνδρες
- Αντιανδρογονική θεραπεία για τις γυναίκες – περιλαμβάνει λήψη από του στόματος σπιρονολακτόνης, οξική κυπροτερόνης, και φιναστερίδης, αλλά υπάρχουν περιορισμένα στοιχεία για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια τους στην τριχόπτωση.